Tegenwoordig is brood in de media een veel besproken onderwerp. Veel mensen beweren dat brood slecht voor je is en daardoor zijn er veel mensen die brood proberen te vermijden uit hun voedingspatroon. Van brood zou je namelijk dik worden, je krijgt er buikkrampen van en het is slecht voor de gezondheid. Maar is dit wel waar? Nee! In de meeste vallen (uitzonderingen daargelaten) is brood juist een heel nuttig product dat past in jouw voedingspatroon en je prima kan blijven eten. Mits met mate natuurlijk, en met gevarieerd beleg, en voldoende vezels, nja.. je kent het verhaal!

Een bammetje bevat nuttige voedingsstoffen

Brood bevat veel nuttige voedingsstoffen die je lichaam goed kan gebruiken. Qua macronutriënten bevat brood koolhydraten (zetmeel), eiwit, weinig vetten en aardig wat vezels (mits volkoren brood genomen wordt). De micronutriënten in brood zijn een hoop B-vitaminen en mineralen, kortom: broodnodig!

En tarwe en gluten dan?

Voor mensen die last hebben van gluten is brood inderdaad geen goed product. Brood kan in dat geval zelfs erg schadelijk zijn. In zo’n geval mag je brood wel de schuld geven en moet je het vooral vermijden uit je voedingspatroon. Echter heerst er momenteel een opvatting dat we allemaal zouden lijden aan een overgevoeligheid voor gluten. En dat is een broodje aap verhaal! Ik leg je uit waarom!

Momenteel heeft 1% van onze bevolking coeliakie. Mensen met coeliakie kunnen geen gluten verdragen en moeten erg uitkijken met gluten. Naast coeliakie zijn er ook een groep mensen (5-10%) die een glutenovergevoeligheid hebben. Deze groep kan darmklachten hebben van licht naar wat zwaarder. Daarnaast is er nog een groep die allergisch is voor tarwe uit brood (0,3-3%). Ook bij deze groep kunnen problemen ontstaan bij het eten van brood.

Zoals je ziet zijn dit cijfers die maar voor een klein percentage van de bevolking geldt. Het is dus geen algemeen feit. De meesten kunnen dus goed brood blijven eten!

Is brood een dikmaker?

Brood zelf kan nooit een dikmaker zijn! Zoals een oliebol geen dikmaker is en zoals een stuk chocolade ook geen dikmaker is. Je wordt dik als je te veel eet! Dat is de kern van het dikker worden. Ik zal het je uitleggen aan de hand van een klein voorbeeld. Stel je hebt jezelf een tekort opgelegd van 2000 Kcal. Dit is de hoeveelheid waarbij je onder je energieonderhoud eet en dus afvalt. Als je een gedeelte van die 2000 Kcal uit brood haalt val je net zo hard af dan wanneer je dat gedeelte calorieën uit zuivel haalt. Brood is dus geen dikmaker!

Geen brood eten is ook gewoon een hype!

We leven in een wereld waarin hypes aan de orde van de dag zijn. Vandaag de dag is dat toevallig brood, morgen is het een fruitsoort. Je zult zien dat over een tijdje het juist weer hip is om brood te gaan eten. Laat je niet meeslepen door deze hype!

Brood is tegenwoordig behoorlijk spreekwoordelijk de lul. Een x aantal bestsellers zijn verschenen waarin het advies luidt brood niet meer te eten. Er is nu een grote beweging ontstaan waarin men gezamenlijk gal spuwt over brood. Brood staat symbool voor alles wat slecht en verdorven is en angst is nu de strekking. Maar is deze gezaaide angst terecht? Moeten we brood mijden uit ons voedingspatroon?

Broodvrij eten is een hype

Broodvrij eten is simpelweg ook gewoon een hype. We moeten niet vergeten dat voeding ook gewoon een modeverschijnsel is waarin hypes aan de orde van de dag zijn. Zoals pokemon plaatjes vroeger een hype waren is brood de schuld geven van alles nu een hype. Zo simpel werkt het. Door de jaren heen is dat altijd zo gegaan. Na brood zal er een nieuwe product de schuld krijgen. Grote kans dat bananen volgende maand flink op hun flikker gaan krijgen.

Brood bevat nutriënten

Hoewel ik niet een diëtist ben die zwaaiend met zijn vinger op de bühne staat wil ik toch kort even benoemen wat er qua voedingsstoffen in brood zit. Dit om aan te geven dat brood oprecht een toevoeging kan zijn aan jouw voedingspatroon. Brood levert voedingsstoffen zoals koolhydraten (zetmeel), eiwitten, weinig vetten en voedingsvezels. Daarnaast een hoop B-vitamines en mineralen en dat gezamenlijk maakt brood tot een product met een hoop toegevoegde waarde. Broodvrij eten betekent dat je bepaalde nutriënten niet binnenkrijgt en die dus uit andere product of productgroepen moet halen. Dat kan alleen moet je goed weten welke keuzes je dan moet maken (1-2).

Is brood een dikmaker?

Als mensen teveel eten komen ze aan en als mensen te weinig eten vallen ze af. Zo simpel is het. De wetten van moeder natuur waar niet aan valt te tornen. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat mensen van brood dik zouden worden (1). Brood is dus geen dikmaker. Brood kan wel een dikmaker zijn als je er zoveel van eet waardoor je uiteindelijk meer eet dan je nodig hebt. Maar dat kan ook via andere producten.

En gluten in brood?

Het overgrote deel van de bevolking kan prima tegen gluten. Een klein percentage van de bevolking kan echter wel milde tot zeer ernstige klachten krijgen bij gluten. Het gaat dan om mensen met coeliakie (4) (gluten intolerantie) en mensen met een glutensensitiviteit (3,5) (overgevoeligheid voor gluten). Maar het gaat hier om een percentage van ongeveer 0,5% van de bevolking (6-9). Daarnaast bestaat er ook nog een allergie voor tarwe. Men reageert slecht op de eiwitten uit tarwe. Een tarwe allergie is overigens iets anders dan een glutenintolerantie. Kern van het verhaal is dat het alarmerende geluid dat we allemaal brood moeten vermijden totaal niet klopt. Er wordt ons een broodvrij bestaan aangepraat terwijl in de meeste gevallen dit helemaal niet van toepassing is.

Conclusie

Dat brood zo zwaar onder vuur ligt is in de meeste gevallen onterecht en vooral zo onnodig. Brood zelf is geen dikmaker en dat er allerlei gezondheidsproblemen ontstaan is in de meeste gevallen simpelweg niet waar. Voor een select groepje kan brood wel schadelijk zijn. Het gaat hier echter om een klein percentage en dus niet de gehele bevolking. De meeste mensen kunnen brood prima in hun voedingspatroon blijven behouden. De nutriënten in brood zijn nuttig en kunnen een goede toevoeging zijn aan een voedingspatroon.

Bronnen

  1. Whitney E, Rolfes, SR. Understanding Nutrition. Twaalfde druk.P.50-P.51
  2. Catsberg, C.M.E., Kempen-van Dommelen, G.J.M. Levensmiddelenleer. Nijmegen. Hbuitgevers 2008. P.130
  3. Nijeboer, P et al. Non-celiac Gluten Sensitivity. Is it in the Gluten or the Grain? Journal of Gastrointestinal and liver Diseases. 2013. Beschikbaar via: http://www.jgld.ro/2013/4/12.pdf Geraadpleegd op 22-11-2015
  4. Rubio-Tapia et al. ACG Clinical Guidelines: Diagnosis and Management of
    Celiac Disease. Practice Guidelines. 2013. Beschikbaar via: http://gi.org/wp-content/uploads/2013/05/ACGGuidelineCeliacDiseaseMay2013.pdf Geraadpleegd op 22-11-2015
  5. Catassi et al. Non-Celiac Gluten sensitivity: the new frontier of gluten related disorders. Nutrients. 2013. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3820047/ Geraadpleegd op 22-11-2015
  6. AGA Institute Medical Position Statement on the Diagnosis and Management of Celiac Disease. Gastroenterology. 2006. Beschikbaar via: http://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(06)02226-8/abstract Geraadpleegd op 22-11-2015
  7. Bizzaro N, Tozzoli R, Villalta D, et al. Cutting-edge issues in celiac disease and in gluten intolerance. Clin Rev Allergy Immunol. 2012. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21181303 Geraadpleegd op 22-11-2015
  8. Rubio-Tapia A, Ludvigsson JF, Brantner TL, Murray JA, Everhart JE. The prevalence of celiac disease in the United States. Am J Gastroenterol. 2012. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22850429 Geraadpleegd op 22-11-2015
  9. Maag Lever Darm Stichting. Onze darmen in feiten en cijfers. 2015. http://www.mlds.nl/nieuws/actualiteiten/1320/onze-darmen-in-feiten-en-cijfers/ Geraadpleegd op 22-11-2015
  10. Sapone A, Bai JC, Ciacci C, et al. Spectrum of gluten-related disorders: consensus on new nomenclature and classification. 2012. Beschikbaar via: http://www.biomedcentral.com/1741-7015/10/13 Geraadpleegd op 22-11-2015
  11. Voedingscentrum. Eerlijk over eten. Beschikbaar via: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/tarweallergie.aspx Geraadpleegd op 22-11-2015

Naam gerecht

Knolselderijsoep

Ingrediënten (voor 2 personen)

10 g boter
1 el olijfolie
400 g knolselderij
1 grote ui
1 teentje knoflook
1 laurierblaadje
tijm
250ml bouillon (groente)
20gram walnoten
75ml kookroom light

Voedingswaarde

592Kcal
35gram koolhydraten
15gram eiwit
38gram vetten
23,9gram vezels

Bereidingswijze

  1. Verwarm de boter en olie in de pan
  2. Gooi stukjes knolselderij en overige kruiden in de pan en bak zeg 10 minuten
  3. Voeg de bouillon toe en laat 15 à 20 minuten koken tot de knol zacht is
  4. Mix alles tot een geheel in een blender
  5. Voeg de kookroom toe en serveer de walnoten boven op de soep
  6. Proef de soep van lars!


Dit recept is van Lars

Naam gerecht

Zalm met zoete aardappel en zeekraal

Ingrediënten (voor 1 persoon)

100gram gerookte zalm
100gram zoete aardappel
30gram zeekraal
2 el magere yoghurt
1 el magere kwark
Dille
Knoflook
Koriander
Citroensap
Paprikapoeder
Peper & zout
1 eetlepel olijfolie

Voedingswaarde

393kcal
23gram koolhydraten
26gram eiwit
21gram vetten
3,1gram vezels

Bereidingswijze

  1. Snijd de aardappel met schil in plakjes van ongeveer 1cm
  2. Was de aardappel en stop in een pan met water en breng aan de kook
  3. Als je met een vork gemakkelijk in de aardappel kan prikken zijn ze gaar
  4. Snijd de gerookte zalm en breng op smaak met citroen, dille, peper en zout
  5. Wok de zeekraal in enkele minuten op hoog vuur in olijfolie
    (om de al te zoute smaak iets te verminderen)
  6. Voeg de yoghurt en kwark in een schaaltje en breng op smaak met knoflook, koriander, paprikapoeder, peper en zout
  7. Giet de aardappels af en serveer alles op een mooi bord
  8. En nu intens genieten!

Typ eens groene thee en afvallen in op google en wat zie je? Allerlei sites waarin groene thee als heilige graal wordt neergezet. Echter nemen we natuurlijk niet zomaar iets aan voor zoete koek. Zoals altijd bekijken we met argusogen dit soort ‘magische’ producten. Op onderzoek gaan we uit en formuleren vervolgens een oordeel. That’s the way the cookie crumbles.

Wat vertelden onderzoeken mij?

Als men groene thee en afvallen noemt dan doelt men op de stoffen cafeïne en met name de polyfenolen. Deze polyfenolen luisteren naar de naam EGCG. Dit staat voor het ietwat lastige woord epigallocatechinegallaat (1). In ieder geval is groene thee een variant waarbij de theebladeren niet gefermenteerd worden. Dat levert een thee op met een hogere concentratie polyfenolen (2).

Wat las ik over polyfenolen?

Ik zal je de ingewikkelde materie besparen maar polyfenolen stimuleren de vetverbranding. Ze remmen het effect van een bepaald enzym die de afbraak van de stof norepinefrine stimuleert. Norepinefrine stijgt en deze neurotransmitter heeft een vergelijkbare werking als adrenaline (1). Cafeïne speelt tevens ook een rol op de vetverbranding (3). De hamvraag is echter of dit een groot verschil geeft. Ik duik nogmaals de onderzoeken in.

Levert het effect een grote bijdrage?

Er zijn studies die hebben gekeken naar het effect van deze stoffen op de vetverbranding. Een paar laten geen duidelijk effect zien, maar er zijn er zeker een paar die aantonen dat de vetverbranding omhoog gaat. Het energieverbruik van mensen stijgt en daardoor verbrandt men meer calorieën (1,4,5,6,7,8,9). Het heeft dus een effect! Echter komt ook naar voren dat dit effect een bescheiden effect is (10,11,12,13,14). Het is dus niet zo dat groene thee een magisch middel is waarmee mensen opeens van overgewicht afkomen. Groene thee is dus niet een heilige graal die ervoor gaat zorgen dat je afvalt. Het helpt heel iets, maar je gaat de loterij er nooit mee winnen.

Bronnen

  1. Berube-Parents, S et al. Effects of encapsulated green tea and Guarana extracts containing a mixture of epigallocatechin-3-gallate and caffeine on 24 h energy expenditure and fat oxidation in men. 2005. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16176615 Geraadpleegd op 22-12-2015
  2. De Jong, F.M. Ons Voedsel. Over wat erin zit, hoe het wordt gemaakt & wat het met ons doet. ’s-Graveland. 2008. P.407
  3. Acheson, K.J. Caffeine and coffee: their influence on metabolic rate and substrate utilization in normal weight and obese individuals. 1980. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7369170 Geraadpleegd op 22-12-2015
  4. Brown, A.L. Health effects of green tea catechins in overweight and obese men: a randomised controlled cross-over trial. 2011. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21736785 Geraadpleegd op 22-12-2015
  5. Brown, A.L. Effects of dietary supplementation with the green tea polyphenol epigallocatechin-3-gallate on insulin resistance and associated metabolic risk factors: randomized controlled trial. 2009. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18710606 Geraadpleegd op 22-12-2015
  6. Dulloo, A.G. Efficacy of a green tea extract rich in catechin polyphenols and caffeine in increasing 24-h energy expenditure and fat oxidation in humans. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10584049 Geraadpleegd op 22-12-2015
  7. Eichenberger,P et al. Effects of 3-week consumption of green tea extracts on whole-body metabolism during cycling exercise in endurance-trained men. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19839000 Geraadpleegd op 22-12-2015
  8. Gregersen, N.T. et al. Effect of moderate intakes of different tea catechins and caffeine on acute measures of energy metabolism under sedentary conditions. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19445822 Geraadpleegd op 22-12-2015
  9. Hursel, R et all The effects of catechin rich teas and caffeine on energy expenditure and fat oxidation: a meta-analysis. 2011. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21366839 Geraadpleegd op 22-12-2015
  10. Hursel, R et all. The effects of green tea on weight loss and weight maintenance: a meta-analysis. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19597519 Geraadpleegd op 22-12-2015
  11. Lee, M.S et all. Green tea (-)-epigallocatechin-3-gallate reduces body weight with regulation of multiple genes expression in adipose tissue of diet-induced obese mice. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19390166 Geraadpleegd op 22-12-2015
  12. Phung, O.J et all. Effect of green tea catechins with or without caffeine on anthropometric measures: a systematic review and meta-analysis. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19906797 Geraadpleegd op 22-12-2015
  13. Rumpler, W et all. Oolong tea increases metabolic rate and fat oxidation in men. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11694607 Geraadpleegd op 22-12-2015
  14. Sae-tan, S et all. Weight control and prevention of metabolic syndrome by green tea. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21193040 Geraadpleegd op 22-12-2015